مقدمه :
بلاك چين (blockchain) چيست، چگونه كار مي كند و چه كاربردهايي دارد؟ اينها سوالات متداولي هستند كه در مورد اين فناوريِ انقلابي پرسيده ميشوند و احتمالا درك آن براي تازهكاران و حتي براي حرفهايها چندان ساده نباشد. با ما همراه باشيد تا به تمام اين سوالات به زبان ساده پاسخ بدهيم.
به طور كلي بلاك چين يك نوع سيستم ثبت اطلاعات و گزارش است. تفاوت آن با سيستمهاي ديگر اين است كه اطلاعات ذخيره شده روي اين نوع سيستم، ميان همه اعضاي شبكه به اشتراك گذاشته ميشوند و با استفاده از رمزنگاري امكان حذف و دستكاري اطلاعات ثبت شده تقريبا غيرممكن است.
مفهوم بلاك چين اولين بار با پيدايش بيت كوين به وجود آمد و پادشاه ارزهاي ديجيتال از اين راهكار براي ذخيره اطلاعات دارايي كاربران بهره برد.
براي درك بهتر بلاك چين به مثال زير توجه كنيد:
من در يك جمع ۱۰۰ نفري، برگهاي از اطلاعات را بالا ميگيرم و همه با تلفن همراهشان از آن برگه عكس ميگيرند. حالا اگر من آن اطلاعات را نابود كنم يا تغييري در آن دهم ديگر براي آن جمع قابل پذيرش نيست، چون آنها يك كپي از نسخه اصلي را دارند، مگر اينكه من موبايل همه را بگيرم و آن را حذف كنم.
اين جمعي كه از آن صحبت كرديم ميتواند چندين ميليون نفر باشد كه در بيت كوين و اتريوم و ساير ارزهاي بلاك چيني شاهد آن هستيم و يا به صورت خصوصي براي يك گروه خاص استفاده شود.
بلاك چينها ميتوانند به صورت خصوصي و براي اهداف خاص در يك نهاد يا سازمان مورد استفاده قرار گيرند كه به آن بلاك چين سازماني (Enterprise blockchain) هم ميگويند. البته به عقيده بسياري از كارشناسان، بلاك چينهاي سازماني نميتوانند هدف اصلي اين فناوري يعني غيرمتمركزسازي را به ارمغان آورند.
بلاكچين چگونه كار مي كند؟
واژه بلاك چين (Blockchain) تركيبي از دو كلمه Block (بلوك) و Chain (زنجيره) است. اين فناوري در حقيقت زنجيرهاي از بلوكهاست.
در هر بلاك، هر اطلاعاتي ميتواند ثبت شود؛ از جرم و جنايتهاي يك فرد تا نمايش اطلاعات حساب براي داراييها مانند بيت كوين.
اطلاعات در بلاكها قرار ميگيرند و با هم به صورت زنجيرهاي مرتبط ميشوند. اين زنجيره، بلاك چين را تشكيل ميدهد.
يك چيز ديگر هم وجود دارد. هر كدام از اين بلاكها چيزي به نام هش دارند. يك هش رشتهاي از كاركترهاست كه با توابع خاصي ساخته ميشود. هش يك داده يا ورودي هميشه ثابت است. اين باعث ميشود تا از تقلب و تغيير اطلاعات ثبت شده روي بلاك چين جلوگيري به عمل آيد.
در بلاك چين، بلاكها علاوه بر اينكه خودشان يك هش دارند، حاوي هش بلاك قبلي هم هستند.
هش در هر بلاك چين با يك تابع رياضي خاص بهدست ميآيد كه توسعه دهندگان آن را مشخص ميكنند. كوچكترين تغيير در اطلاعات يك بلاك، هش آن را به طور كلي تغيير ميدهد.
مثلاً اگر يك كاراكتر به اطلاعات اسم شهرهاي ايران اضافه شود، هش بلاك تغيير ميكند و در نتيجه بلاكهاي بعدي هم غير معتبر خواهند شد.
اگر كسي محتواي يك بلاك را تغيير دهد و هش بلاكهاي بعدي را به روز رساني كند، چه ميشود؟ اين امكان وجود دارد اما شما توزيع را در نظر نگرفتهايد.
دادههاي بلاك چين در يك كامپيوتر يا سرور خاص ذخيره نميشوند. هر كامپيوتر يا سيستمي كه به شبكه وصل شود، يك نسخه از اطلاعات را دريافت ميكند. به هر كامپيوتري كه به شبكه متصل ميشود و يك كپي از بلاك چين را دريافت ميكند، نود (Node) ميگويند.
وقتي شما به يك بلاك چين متصل ميشويد، يك نسخه از كل دادههاي آن را دريافت ميكنيد. هيچ تغييري در اطلاعت امكان پذير نيست مگر اينكه بيش از ۵۰ درصد از دادههاي رايانههاي متصل به شبكه تغيير كند.
فناوري بلاك چين به خودي خود يك فناوري بنيادي نيست بلكه مجموعهاي از فرايندهاي هش گذاري و رمزنگاري، توزيع جمعي و … است كه باعث ايجاد اين ايده شدهاند
اگر بخواهيم كمي پيچيدهتر توضيح دهيم، بلاك چين زنجيرهاي از بلاكهاي به هم پيوسته است كه توسط رمزنگاري از دستكاري شدن در امان هستند. از بلاك چين ميتوان به جز فعاليتهاي مالي و اقتصادي، در صنايع ديگر نيز استفاده كرد. مورد استفاده بلاك چين در ارزهاي ديجيتال، نگهداري سوابق تراكنشها و تمامي پرداختهاي تاييدشده است.
منظور از توزيع شده و غيرمتمركز در توصيف يك بلاك چين، نحوه پياده كردن و ساختار آن است. براي بهتر متوجه شدن غيرمتمركز بودن، به نحوه نگهداري سوابق خانههاي فروخته شده يا اجاره رفته در مشاور املاكيها توجه كنيد. صاحب مشاور املاك كسي است كه اين دفتر را كنترل ميكند و ميتواند اطلاعات آن را تغيير دهد. براي اينكه توزيع شده را هم بهتر درك كنيد، تصور كنيد كه براي مغازه اتفاقي افتاده و براي مثال آتش گرفته است، در اين صورت سوابق معاملات نيز به دليل آنكه تنها يكجا ثبت و نگهداري شده در خطر خواهند بود.
اما در صورت غيرمتمركز بودن و توزيع شدن سوابق معاملات، علاوه بر اينكه مالك دفتر نميتواند اطلاعات را دستكاري كرده و تغيير دهد، اين اطلاعات در اختيار هر فرد ديگري هم ميتواند قرار بگيرد كه از بين رفتن سوابق را تقريبا ناممكن ميكند.
نحوه كاركرد بلاكچين :
به ساده ترين شكل ممكن ميتوان گفت كه بلاك چين بيت كوين، ديتابيس يا دفتر كلي است كه سابقه تراكنش هاي بيت كوين در آن ثبت و نگهداري ميشود. البته، اين ديتابيس به نوعي توزيع شده است و از طريق يك شبكه همتا به همتا در اختيار همه قرار ميگيرد. پس به اين دليل كه نظارت واحدي روي آن وجود ندارد، لازم است همه افرادي كه از آن استفاده ميكنند پيش از ثبت، اعتبار تراكنشها را تاييد كنند. اين توافق جمعي يا «اتفاق نظر»، از طريق فرايندي به نام «ماينينگ» محقق ميشود.
هر زمان كسي از بيت كوين استفاده كند، ماينرها به معادلات محاسباتي پيچيده و زمانبري ميپردازند تا درستي تراكنش ها را تاييد كنند. فرايند ماينينگ كه در واقع از آن با نام اثبات كار نيز ياد ميشود، براي جلوگيري از عدم دستكاري تراكنشها و اطلاعات ثبت شده قبلي و همچنين افزايش امنيت در برابر حملات مختلف انجام ميشود. با اين طرح، نميتوان در سابقه تراكنش ها دست برد يا آنها را پس از اضافه شدن به بلاك چين تغيير داد.
تفاوت ارز ديجيتال و بلاكچين:
ارزهاي ديجيتال نوعي از پولهاي ديجيتالي هستند كه در شبكهاي توزيعشده از كاربران مورد استفاده قرار ميگيرند.
براي استخراج ارز هاي ديجيتال ابتدا بايد اقدام به خريد دستگاه ماينر كرد . بر خلاف سيستمهاي بانكي، تراكنش آنها براي همه قابل مشاهده و رهگيري است. انتقالاتي كه در ارزهاي ديجيتال صورت ميگيرد به واسطهها نيازي ندارد. اين ارزها كه از رمزنگاري براي امن كردن مبادلات سيستم اقتصادي خود استفاده ميكنند، يكي از كاربردهاي بلاك چين در زمينه اقتصادي و مالي به حساب ميآيند.
معرفي بيت كوين به عنوان اولين ارز ديجيتال واقعي موجب شد تا سالها بعد مفهوم بلاك چين از دل آن استخراج شود و پس از آن مفهوم جامعتري به نام دفتركل توزيع شده به وجود آيد.
موضوع استخراج "بيتكوين" به بحث داغ اين روزها در كشورمان تبديل شده است كه به دليل مصرف بالاي برق فعلاً از جانب مقامات قضائي ممنوع اعلام شده است، اما ما در اين گزارش سعي داريم شما را با نحوه شكلگيري و فلسفه وجودي اين ارز رمزنگاري شده و فناوري بلاكچين كه حكم "مادر بيتكوين" را دارد، آشنا كنيم.
بيتكوين(Bitcoin) يك ارز رمزنگاري شده يا اصطلاحاً "رمز ارز" است كه هنوز مانند پولهاي فيزيكي در بسياري از كشورها به رسميت شناخته نميشود اما همان كاركرد را دارد. اين رمز ارز يك ارز ديجيتالي است كه روشي خاص براي استخراج دارد و ما در ادامه اين روش را مفصل توضيح ميدهيم.
اگر طي ۱۰ سال اخير بانكداري، سرمايهگذاري و يا ارز رمزنگاري شده (رمز ارز) را دنبال كرده باشيد، ممكن است با واژه و مفهوم بلاكچين كه فناوري ثبت تراكنشها و فناوري پشتيبان بيتكوين است، آشنا شده باشيد. براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد بلاكچين بايد دانست كه بلاكچين يك دفتر كل توزيع شده، غير متمركز و عمومي است. البته فهميدن نحوه كارايي بلاكچين به پيچيدگي فهميدن جمله قبل نيست.
اگر اين فناوري بسيار پيچيده است، چرا آن را بلاكچين مينامند؟ بلاكچين در پايينترين سطح خود، به معناي واقعي كلمه يك زنجيره از بلوكهاي ديجيتالي است. وقتي ما از كلمات "بلوك" و "زنجيره" در اين زمينه صحبت ميكنيم، در واقع درباره اطلاعات ديجيتال (بلوك) ذخيره شده در پايگاه داده عمومي (زنجيره) صحبت ميكنيم.
بلوكها در زنجيره بلوكي از قطعات ديجيتالي اطلاعات تشكيل شدهاند. به طور مشخص آنها سه بخش دارند:
۱. بلوكها اطلاعات مربوط به معاملات مانند تاريخ، زمان و مقدار دلاري خريد اخير كاربران از سايتهاي خردهفروش اينترنتي مانند آمازون را ذخيره ميكند.
۲. بلوكها اطلاعات مربوط به اينكه چه كسي در تراكنشها دخيل است را ذخيره ميكند. مثلاً يك بلوك براي خريد شما از آمازون، بلوك نام مستعار منحصر به فرد شما را همراه با سايت آمازون ثبت ميكند. بنابراين به جاي استفاده از نام واقعي شما، خريد شما بدون هيچ اطلاعات شناسايي هويت و با استفاده از يك امضاي ديجيتال منحصر به فرد مانند يك نام كاربري ثبت ميشود.
۳. بلوكها اطلاعاتي را ذخيره ميكنند كه آنها را از بلوكهاي ديگر متمايز ميكند. مثل اينكه دو نفر نامهاي متفاوتي دارند تا از يكديگر تشخيص داده شوند، هر بلوك هم يك كد منحصر به فرد به نام "هش"(hash) ذخيره ميكند كه به ما اجازه ميدهد آن را از هر بلوك ديگر متمايز بدانيم.
بلاكچين چگونه كار ميكند؟
هنگامي كه يك بلوك دادههاي جديد را ذخيره ميكند، در انتها به زنجيره بلوكي اضافه ميشود. زنجيره بلوكي همانطور كه از نامش پيداست، متشكل از چند بلوك متصل شده است و براي اينكه يك بلوك به بلاكچين اضافه شود، بايد چهار چيز اتفاق بيافتد: معامله بايد رخ دهد، بايد تأييد شود، بايد در يك بلوك ذخيره شود و در نهايت بايد يك "هش" به آن بلوك اختصاص داده شود.
هنگامي كه يك بلوك جديد به بلاكچين اضافه ميشود، در معرض ديد همگان قرار ميگيرد و به صورت عمومي در دسترس است. اگر نگاهي به بلاكچين بيتكوين بياندازيد، خواهيد ديد كه شما به دادههاي تراكنش، همراه با اطلاعات در مورد زمان، مكان و كسي كه بلوك را به بلاكچين اضافه كرده، دسترسي داريد.
آيا بلاكچين خصوصي است؟
همه ميتوانند محتويات بلاكچين را مشاهده كنند، اما كاربران همچنين ميتوانند رايانه خود را به شبكه بلاكچين وصل كنند. با انجام اين كار، رايانه يك كپي از بلاكچين را دريافت ميكند كه به طور خودكار هر زمان كه يك بلوك جديد اضافه شود بهروزرساني ميشود.
هر رايانه در شبكه بلاكچين، يك كپي از بلاكچين دارد، به اين معني كه هزاران يا در مورد بيتكوين، ميليونها نسخه از يك بلاكچين وجود دارد. اگرچه كه كپيهاي بلاكچين يكسان هستند، اما انتشار اطلاعات در يك شبكه از رايانهها باعث ميشود كه دستكاري اطلاعات خيلي دشوار باشد. در واقع يك هكر براي هك اطلاعات بلاكچين نياز به دستكاري هر كپي از بلاكچين در شبكه دارد!
بلاكچين از نظر فني:
با استفاده از يك بلاكچين، افراد زيادي مي توانند گزارشات مختلفي را به يك نوع بايگاني اطلاعات وارد كنند و همچنين كاربران ميتوانند چگونگي ثبت و به روز رساني اطلاعات را كنترل كنند.
ساختار و نوع كار اين فناوري خيلي با نوع كار وبسايت ويكيپديا تفاوت ندارد. مقالات ويكيپديا هم محصول يك ناشر نيستند. بنابراين در ويكيپديا هم فقط يك فرد اطلاعات را كنترل نميكند.
با اين حال، با بررسيهاي عميقتر، تفاوتهايي كه باعث ميشود فناوري بلاك چين منحصر به فرد باشد، روشنتر ميشود. در حالي كه هر دو در شبكههاي توزيع شده (اينترنت) اجرا ميشوند، ويكيپديا در شبكه جهاني وب (WWW)، با استفاده از يك مدل كلاينت سرور، طراحي شده است.
يعني در ويكيپديا، دادهها روي سرور متمركز ذخيره ميشوند. اين يعني حتي اگر كاربران هم نخواهند، يك يا چند نفر به تمام دادهها كنترل دارند و ميتوانند آنها را تغيير دهند يا به طور كامل پاك كنند.
در ويكيپديا، يك كاربر(كلاينت)، با مجوزهايي كه در حساب كاربري خود توسط سيستم برايش تعيين ميشود، قادر است همه يا برخي از ورودي هاي ويكيپديا را كه در يك سرور متمركز ذخيره شدهاند، تغيير دهد.
هر زمان كه يك كاربر به صفحه ويكيپديا دسترسي پيدا كند، نسخه به روز شده ديتابيس (مستركپي) را دريافت ميكند. اما تفات اصلي اين است كه كنترل پايگاه داده همچنان با مديران ويكيپديا باقي ميماند و كنترل دسترسيها و مجوزها توسط يك مقام مركزي حفظ ميشود. به نوعي مديران ويكيپديا ميتوانند يك مقاله را هر زمان كه بخواهند حذف كنند.
اما در بلاكچين، مالك اطلاعات پايگاه داده همان كاربران شبكه هستند و اطلاعات ثبت شده روي آن پاك نميشود.
آيا بلاكچين امن است؟
فناوري بلاكچين با چندين روش حافظ مسائل امنيتي است. اول اينكه بلوكهاي جديد هميشه به صورت خطي و با زمانبندي ذخيره ميشوند. به عبارت ديگر آنها هميشه به انتهاي بلاكچين اضافه ميشوند. اگر نگاهي به بلاكچين بيتكوين بياندازيد، ميبينيد كه هر بلوك موقعيتي را در زنجيره دارد به نام "هِيت" به معني ارتفاع. در فوريه ۲۰۱۹ ارتفاع بلوكها به ۵۶۲ هزار رسيده بود.
پس از اينكه يك بلوك به انتهاي بلاكچين اضافه شد، به عقب برگشتن و تغيير محتويات بلوك بسيار دشوار است، چرا كه هر بلوك حاوي "هش" مخصوص خود همراه با "هش" بلوك قبل از خود است.
كدهاي "هش" توسط يك تابع رياضي ايجاد ميشوند كه اطلاعات ديجيتال را به يك رشته از اعداد و حروف تبديل ميكند. اگر اطلاعات بلوك به هر نحوي ويرايش شود، كد "هش" نيز تغيير ميكند.
به همين دليل است كه بلاكچين امنيت بالايي دارد. بنابراين اگر يك هكر بخواهد يكي از تراكنشها در يكي از از بلوكها را دستكاري كند مجبور خواهد بود تمام بلوكهاي بعد از آن را نيز دستكاري كند و براي اين كار بايد ابتدا كدهاي هش هر بلوك را پيدا كند كه چيزي در حد غيرممكن است.
براي حل مسئله اعتماد، شبكههاي بلاكچين مسائل رياضي را براي رايانههايي كه ميخواهند به شبكه بپيوندند و بلوك به آن اضافه كنند، طراحي ميكند. اين مسائل كه "مدلهاي اجماع" ناميده ميشوند از كاربران ميخواهند كه خود را قبل از اينكه بتوانند به شبكه بلاكچين بپيوندند، اثبات كنند. يكي از رايجترين نمونههاي آن "اثبات كاركرد"(proof of work) ناميده ميشود كه توسط بيتكوين به خدمت گرفته شده است.
در استخراج بيتكوين، وقتي كه ماينر در حال كار كردن است اين رايانهها براي "اثبات كاركرد" بايد خود را با حل يك مسئله رياضي محاسباتي پيچيده ثابت كنند. اگر يك رايانه يكي از اين مسائل را حل كند، براي اضافه كردن يك بلوك به بلاكچين واجد شرايط ميشود.
اما فرآيند اضافه كردن بلوك به بلاكچين كه جهان رمزنگاري آن را "استخراج"(mining) مينامد، آسان نيست. در واقع احتمال حل يكي از اين مسائل رياضي در شبكه بيتكوين در فوريه ۲۰۱۹ حدود ۱ در ۵.۸ تريليون بود! براي حل مسائل پيچيده رياضي با اين ميزان شانس، رايانهها بايد برنامههايي را اجرا كنند كه به مقدار هنگفتي انرژي (شما بخوانيد پول) نياز دارند.
"اثبات كاركرد" حمله هكرها را غيرممكن نميكند، اما اين كار را تا حدودي بيفايده ميكند. اگر يك هكر بخواهد به بلاكچين حمله كند، بايد مسائل پيچيده محاسباتي رياضي را حل كند كه مثل بقيه تنها ۱ در ۵.۸ تريليون شانس دارد.
ارتباط بلاكچين با بيتكوين
هدف بلاكچين فراهم كردن امكان ثبت و توزيع اطلاعات ديجيتال اما بدون امكان ويرايش است. فهم اين مفهوم ميتواند بدون اينكه اين فناوري را در عمل ببينيم، دشوار باشد.
فناوري بلاكچين براي اولين بار در سال ۱۹۹۱ توسط "استوارت هابر" و دبليو.اسكات استورنتا" معرفي شد كه دو محقق بودند كه در پي پيادهسازي سيستمهايي بودند كه زمان نشانهگذاري اسناد را نتوان در آنها تغيير داد. اما تقريباً تا دو دهه بعد و قبل از ظهور بيتكوين در ژانويه ۲۰۰۹ محقق نشد. در واقع اولين ظهور بلاكچين و كاربرد آن در دنياي واقعي با بيتكوين رقم خورد.
پروتكل بيتكوين روي بلاكچين ساخته شده است. در يك مقاله پژوهشي كه در مورد ارز ديجيتال منتشر شده است، "ساتوشي ناكاموتو" خالق اسطورهاي بيتكوين، آن را به عنوان يك سيستم نقدي الكترونيك جديد و همتا به همتا معرفي كرد كه به هيچ شخص يا سيستم ثالثي اعتماد ندارد.
بر اساس يك مطالعه در سال ۲۰۱۷ توسط مركز كمبريج، تعداد كل دارندگان بيتكوين حدود ۵.۹ ميليون نفر بوده است. فرض كنيد يكي از اين ۵.۹ ميليون نفر ميخواهد بيتكوين خود را در بازار خرج كند. اين جايي است كه بلاكچين وارد ميشود.
هنگامي كه پاي پول چاپي وسط باشد، استفاده از آن توسط يك سازمان مركزي، معمولاً يك بانك مركزي يا دولت تأييد ميشود، اما بيتكوين توسط هيچ كسي كنترل نميشود. در عوض، تراكنشهاي انجام شده در بيتكوين توسط شبكهاي از رايانهها تأييد ميشوند.
هنگامي كه يك شخص براي كالاهاي خريداري كرده خود از حساب بيتكوين خود پرداخت انجام دهد، رايانهها در شبكه بيتكوين رقابت ميكنند تا تراكنش را تأييد كنند. به منظور انجام اين كار، كاربران بر روي رايانه خود يك برنامه اجرا ميكنند و سعي ميكنند يك مسئله پيچيده رياضي به نام «هش» را حل كنند. هنگامي كه يك رايانه مسئله را حل كند، بلوك را تأييد كرده است و معامله كامل به طور عمومي به عنوان يك بلوك در بلاكچين ضبط و ذخيره ميشود كه در اين نقطه غير قابل تغيير ميشود.
در مورد بيتكوين و اكثر بلاكچينهاي ديگر، رايانههايي كه بلوكها را با موفقيت تأييد و به بلاكچين اضافه ميكنند، براي كار خود، رمز ارز پاداش ميگيرند كه فرآيند اين كار و نحوه استحصال پاداش در روش استخراج بيتكوين را در ادامه توضيح خواهيم داد.
اگرچه تراكنشها بصورت عمومي در يك بلوك ثبت ميشوند، اما اطلاعات كاربر يا ثبت نميشود يا حداقل كامل ثبت نميشود. براي انجام معاملات در شبكه بيتكوين، شركت كنندگان بايد يك برنامه را به نام "والت"(wallet) اجرا كنند. هر والت شامل دو كليد رمزنگاري منحصر به فرد و متمايز است: يك كليد عمومي و يك كليد خصوصي. كليد عمومي، محلي است كه در آن تراكنشها به آن سپرده و از آن خارج ميشوند. همچنين كليدي است كه به عنوان امضاي ديجيتال كاربر بر روي دفتر توزيع بلاكچين ظاهر ميشود.
كليد عمومي كاربر يك نسخه كوتاه از كليد خصوصي وي است كه از طريق يك الگوريتم پيچيده رياضي ايجاد شده است. با اين حال، با توجه به پيچيدگي اين معادله، تقريباً غيرممكن است كه روند را معكوس كرده و يك كليد خصوصي را از يك كليد عمومي توليد كرد. به همين دليل، فناوري بلاكچين محرمانه محسوب ميشود.
در نهايت فناوري بلاكچين به دليل ايمني فوق العاده و غير قابل هك بودن ميتواند در موارد قابل توجه بسياري به كار گرفته شود و اول از همه بانكداري را متحول كند. همچنين ميتوان از اين فناوري در مواردي از قبيل پزشكي و سلامت عمومي، ثبت اسناد و دارايي، صنايع غذايي و انتخابات بهره جست. چرا كه امكان تقلب و كلاهبرداري در هر يك از اين موارد را از بين خواهد برد.
معايب بلاكچين
در حالي كه پيشرفتهاي قابل ملاحظهاي براي بلاكچين وجود دارد، اين فناوري با چالشهاي مهمي نيز روبروست. موانع براي استفاده از فناوري بلاكچين فقط فني نيست. چالشهاي اصلي، سياسي و نظارتي است. زيرا هزينه زيادي براي طراحي نرمافزارهاي مناسب و برنامه نويسي متناسب با اين فناوري نياز است و نظام مالي و زيرساختهاي كشورها براي استفاده از اين فناوري بايد دگرگون شود.
در اينجا برخي از چالشهايي كه در راه پذيرش گسترده بلاكچين وجود دارد را ذكر ميكنيم.
هزينه فناوري بلاكچين
اگرچه بلاكچين ميتواند در هزينه كاربران صرفهجويي كند، اما اين فناوري تا رايگان شدن راه زيادي دارد. براي مثال، سيستم "اثبات كاركرد" كه بيتكوين براي تأييد اعتبار تراكنشها از آن استفاده ميكند، مقدار زيادي انرژي و توان محاسباتي را مصرف ميكند. مثلاً قدرتي كه ميليونها رايانه در شبكه بيتكوين مصرف ميكنند نزديك به مصرف انرژي سالانه كشور دانمارك است.
با توجه به مطالعات اخير شركت تحقيقاتي "الايت فيكسچرز"(Elite Fixtures)، هزينه استخراج يك بيتكوين با توجه به مناطق مختلف جهان، بين ۵۳۱ دلار تا ۲۶ هزار و ۱۷۰ دلار است كه همانطور كه ميبينيد به طور چشمگيري متفاوت است و موجب ميشود در برخي نقاط دنيا از ارزان بودن برق سوءاستفاده شود. اين هزينه در ايالات متحده نزديك به ۴۷۵۸ دلار است.
با وجود هزينههاي گزاف استخراج بيتكوين، كاربران با وجود هزينه برق مصرفي، همچنان به تأييد تراكنشها در بلاكچين ادامه ميدهند، چرا كه درآمد استخراج بيتكوين از هزينه برق مصرفي بيشتر ميشود.
كاربرد هاي بلاكچين :
همانطور كه گفتيم بيت كوين و ارزهاي ديجيتال غيرمتمركز، مهمترين موفقترين كاربرد فناوري بلاك چين هستند. به عنوان مثال در بيت كوين با استفاده از اين تكنولوژي امكان تقلب، دوبار خرج كردن پول و برگشت تراكنشها از بين ميرود.
اما اين فناوري ميتواند به جز ارزهاي ديجيتال، كاربردهاي زياد ديگري هم داشته باشد و هر كجا نياز به فضايي براي ذخيره داده و از بين بردن نياز به اعتماد باشد، امكان استفاده از آن وجود دارد.
به عنوان نمونه انتخابات الكترونيكي و بدون تقلب ميتواند يكي از كاربردهاي بلاك چين باشد. با استفاده از اين نوآوري ميتوان تا حد زيادي خطر تقلب در انتخابات و نياز به نيروي انساني را كاهش داد.
يا براي يك نمونه ديگر ميتوان به استفاده از بلاك چين در زنجيره تامين و حمل و نقل اشاره كرد. كارخانهجات و شركتهاي توليدكننده ميتوانند اطلاعات كالاها و حمل و نقل خود را از ابتدا تا رسيدن به دست مشتري روي پايگاه داده ثبت ميكنند كه اين كار اصالت كالاها و كيفيت مواد اوليه را براي مشتري تضمين ميكند.
با اين فناوري ميتوان درست مثل يك جامعه يا سازمان، نوعي حاكميت را در يك سيستم به وجود آورد كه همه بتوانند نسبت به سهامشان و اختياراتي كه دارند در جلو بردن آن سيستم سهيم باشند.
همچنين با اين فناوري ميشود داراييها را به توكنهاي ديجيتال تبديل كرد و آنها را به صورت يك دارايي قابل انتقال عرضه كرد. به عنوان مثال، ارزش يك خانه را به هزاران توكن ديجيتال تبديل ميكنند و آنها را نسبت به بودجه متقاضيان به فروش رساند تا افراد زيادي (حتي از كشورهاي ديگر) بتوانند در آن خانه سرمايهگذاري كنند.
البته هنوز در دنياي واقعي به صورت گسترده بلاك چين مورد استفاده قرار نميگيرد و با اينكه اين فناوري غيرمتمركز است، در بسياري از كارها با وجود آن باز هم مجبور به تكيه كردن به نهادها و سازمانهاي متمركز هستيم. اما با فراهم شدن زيرساختهاي لازم مثل توسعه هوش مصنوعي يا اينترنت اشياء ميتوان به كاربردهاي بيشتر اين فناوري اميدوار بود.
استخراج بيتكوين
بحث استخراج بيتكوين(mining bitcoin) اين روزها در ايران خيلي داغ شده است.
استخراج بيتكوين با استفاده از رايانههاي پرقدرت كه قدرت حل مسائل پيچيده محاسباتي رياضي را دارند، انجام ميشود. به اين دليل به آن استخراج گفته ميشود كه به همان ميزان شانس و زحمت زيادي نياز دارد كه براي پيدا كردن طلا در معدن طلا نياز است.
استخراج بيتكوين يك كار دو سر سود است. اول اينكه وقتي رايانهها اين مسائل پيچيده رياضي را در شبكه بيتكوين حل ميكنند، بيتكوين جديد توليد ميكنند و در واقع به آنها بيتكوين پاداش داده ميشود. دوم اينكه با حل اين مسائل رياضي، ماينرها اطلاعات مربوط به تراكنشها را در شبكه پرداخت بيتكوين تأييد ميكنند و اين شبكه را قابل اعتماد ميسازند.
مردم تمايل به استفاده از ارزهاي چاپي مانند دلار دارند و به آنها اعتماد دارند، چرا كه پولهاي چاپي توسط بانكهاي مركزي و دولتها حمايت ميشوند. علاوه بر اينكه بانك مركزي توليد پول جديد را مديريت ميكند و استفاده از پول جعلي را محاكمه ميكند.
حتي پرداختهاي ديجيتال با استفاده از پولهاي چاپي نيز توسط يك مقام مركزي حمايت ميشود. براي مثال، هنگام خريد آنلاين با استفاده از كارت اعتباري، اين تراكنش توسط يك شركت پردازش پرداخت پردازش ميشود و علاوه بر ضبط سابقه تراكنش، اين شركتها تأييد ميكنند كه تراكنش جعلي نيست.
كلام آخر و جمع بندي :
بلاك چين يك فناوري است كه امكان ثبت اطلاعات به صورت دائمي و بدون امكان تغيير را فراهم ميكند.
اين فناوري در حقيقت نوعي ديتابيس يا پايگاه داده است كه روي يك يا چند سرور خاص قرار ندارد بلكه روي تمام كامپيوترهايي كه به شبكه متصل ميشوند، توزيع شده است. به دليل بهره بردن از رمزنگاري و ثبت آن در همه كامپيوترهاي شبكه، گزارشات ثبت شده قابل هك يا حذف نيستند.
بيت كوين اولين كاربرد اين فناوري بود اما از اين سيستم انقلابي براي هر سيستمي كه نياز به ثبت گزارش داشته باشد ميتوان بهره برد.
۱۵:۵۵
- ۸۵ بازديد
- ۰ نظر