بيتكوين چيست ؟

بيت كوين (Bitcoin) نوعي پول يا ارز در شكل ديجيتالي است كه مي‌توانيد با آن خريد كنيد، سفارش‌ آنلاين انجام دهيد يا آن را به عنوان نوعي سرمايه‌گذاري در نظر بگيريد.

احتمالا اين روزها در اخبار و رسانه‌ها درباره‌ بيت كوين چيزهايي شنيده باشيد و در ميان گشت‌وگذارتان در سايت‌‌هاي مختلف با مطلبي درباره اينكه بيت كوين چيست و يا چطور مي‌توانيد بيت كوين رايگان به دست بياوريد، برخورد داشته‌ايد.

اگر بخواهيم خيلي خلاصه و مختصر بگوييم بيت كوين چيست، مي‌توانيم آن را به عنوان نوعي پول در شكل ديجيتالي تعريف كنيم. اين تعريف خيلي ساده است و بسياري از جنبه‌هاي آن را ناديده مي‌گيرد، 

بيت كوين پول ديجيتالي است كه مي‌توانيد با خريد ماينر آن را استخر با آن سفارش‌ آنلاين انجام دهيد، خريد كنيد و يا اينكه آن را به عنوان نوعي سرمايه‌گذاري در نظر بگيريد. همين كاركردهاي مختلف و استفاده‌هاي متفاوتي كه از آن مي‌توانيد داشته باشيد، شايد مهمترين دليل و بهترين پاسخ به اين سوال باشد كه چرا بايد با بيت كوين بيشتر آشنا شويد.

اما گفتيم كه بيت كوين نوعي پول يا ارز است. پس براي شناخت بهتر آن، ابتدا لازم است كه با پول و تاريخچه‌ آن بيشتر آشنا شويم.

تاريخچه پول

هزاران سال قبل پس از آنكه انسان‌هاي غارنشين شروع به كشاورزي و دامداري كردند، با چالش‌هاي جديدي روبرو شدند. نياز به غذا و خوراك براي انسان‌هاي اوليه كه اساسي‌ترين نياز آن‌ها به شمار مي‌رفت، اغلب با شكار حيوانات و يا استفاده آن‌ها از ميوه‌ها و گياهان رفع مي‌شد. با شروع دامداري و پرورش حيوانات، و از سوي ديگر كشاورزي و كاشت بذر گياهان خوراكي، محصولاتي كه به دست انسان‌ها پرورش و توليد مي‌شد نيز افزايش يافت. با افزايش اين محصولات و با توجه به اينكه بسياري از اين مواد غذايي داراي طول عمري بودند كه پس از گذشت اين زمان فاسد مي‌شدند، انسان به مبادله كالا با كالا روي آورد كه مقدمه‌اي براي پيدايش پول بود.

مبادله كالا با كالا مشكلاتي داشت كه از جمله آن‌ها ميشد به سختي حمل كالاهاي مورد معاوضه و اختلاف در ارزش آن‌ها اشاره كرد. كشاورزي كه مي‌خواست از يك دامدار گوسفندي بگيرد، دقيقا نمي‌دانست كه در ازاي آن بايد چند كيسه گندم به او بدهد. همين مشكلات سبب ايجاد ابزار واسطه‌اي به نام پول شد كه شكل آن در طول زمان بارها تغيير يافت.

مردم هر منطقه از كره خاكي از پول‌هاي مخصوص ناحيه خودشان كه اغلب به طور مستقيم از طبيعت به دست آمده بود، استفاده مي‌كردند. در برهه‌اي از تاريخ، نمك در بسياري از مناطق به عنوان ابزار واسطه‌اي كه ارزش كالا‌هاي مختلف را مشخص مي‌كرد، در برخي مناطق از صدف‌هاي دريايي و حتي در يك دوره زماني از پنبه هم به عنوان پول استفاده شد. اما هر يك از اين پول‌ها پس از اينكه منبع سرشاري از آن‌ها كشف مي‌شد، بي‌ارزش تلقي شده و كنار گذاشته مي‌شدند.

چرخه تكامل پول با روي كار آمدن و كنار رفتن انواع‌ پول‌ها ادامه يافت تا اينكه به سكه‌هاي فلزي طلا و نقره رسيد. اين فلزات به دليل دوام، محدود بودن منابعشان و اينكه جعل‌ كردن آن‌ها سخت بود، براي بيش از هزار سال به عنوان پول در امپراتوري‌ها و حكومت‌هاي مختلفي كه روي سكه‌ها عكس پادشاهانشان حك شده بود، استفاده شدند. اما سكه‌هاي فلزي هم مشكلات خاص خودشان را داشتند، حمل آن‌ها به دليل وزن سنگينشان، چالش متوجه سكه‌هاي فلزي بود. براي حل مشكل حمل كردن سكه‌هاي فلزي مراكزي به وجود آمدند كه با دريافت سكه‌هاي فلزي، رسيدها و اسناد كاغذي را به تجار مي‌دادند كه نشان مي‌داد در ازاي آن مي‌توانند سكه‌هاي فلزي را تنها با دادن اين رسيدها در مراكز ديگر دريافت كنند.

تكامل اين رسيدهاي كاغذي به چيزي كه هم‌اكنون به عنوان اسكناس مي‌شناسيم ختم شد. در ابتدا ارزش هر اسكناس توسط مقدار خاصي از فلزات گرانبها تعيين مي‌شد اما امروزه ديگر اينطور نيست. بهتر است بدانيد كه اسكناس‌هاي امروزي كه با آن‌ها خريد مي‌كنيد و يا در حساب بانكي نگه مي‌داريد، پشتوانه‌اي ندارند و به همين دليل به آن‌ها پول‌هاي بدون پشتوانه يا فيات گفته مي‌شود. به عبارتي علت اينكه پول‌هاي كاغذي امروزي يا اعداد و ارقام ديجيتالي حساب‌ بانكي‌تان ارزشمند هستند، به اعتبار دولتي كه آن‌ها را چاپ و منتشر مي‌كند برمي‌گردد. در واقع ارزش پول‌هاي امروزي ما با كنترلي كه دولت‌ها بر روي آن مي‌توانند اعمال كنند، تعيين مي‌شود. اما بيت كوين در تاريخچه مختصري كه از پيدايش و تكامل پول گفتيم چه جايگاهي دارد؟ و اينكه چرا بيت كوين ادامه دهنده اين چرخه است؟

بيت كوين كه با ماينر استخراج مي شود در چند سال اخير با نوسانات فراوان قيمت و اوج گرفتن‌هاي متوالي، نام خود را در سراسر دنيا بر سر زبان‌ها انداخته است و افراد زيادي را به فكر و تحقيق واداشته تا بپرسند بيت كوين چيست؟ هر چند پاسخ كامل به اين پرسش به سادگي امكان‌پذير نيست اما در ابتداي اين نوشته يك پاسخ ساده به شما مي دهيم: بيت كوين يك نوع پول است؛ درست مانند طلا و نقره كه سالها توسط انسانها براي تجارت استفاده مي شدند كه بعدها اسكناس و بعدتر حواله‌ها و تراكنش‌هاي بانكي جايگزين آنها شدند. تمام اين ابزارها در برهه‌هايي از تاريخ نقش پول را در مبادلات انسانها داشته‌اند. بيت كوين نيز يك نوع پول و وسيله تجارت بر بستر اينترنت است و در اين موضوع بيشتر به حواله‌ها و تراكنش‌هاي بانكي شبيه است. اما جهت آشنايي كامل با جزئيات بيت‌كوين و روش كار با اين پول خارق‌العاده، به صورت كامل بايد به بخشهاي متنوع آن بپردازيم.

بيت كوين(نام لاتين:Bitcoin؛نماد:BTC)، يك پول يا ارز ديجيتالي است كه به صورت الكترونيكي توزيع و استفاده مي شود. شبكه اين ارز ديجيتال به صورت غيرمتمركز و كاربر به كاربر است. هيچ شخص يا نهادي اين شبكه را كنترل نمي‌كند. ارز ديجيتال بيت كوين نمي‌تواند خارج از برنامه‌ريزي انجام شده، چاپ يا خلق شود و تعداد آن محدود است. فقط 21 ميليون بيت كوين براي هميشه توليد مي شود. تراكنش‌هاي شبكه بيت‌كوين، در يك لاگ عمومي با تكنولوژي بلاكچين ذخيره مي شوند.

در اولين مقالاتي كه در وب فارسي در مورد بيت كوين نوشته شد، بيتكوينآينده پول هاي ديجيتال ناميده شد. اكنون به آن آينده در حال نزديك شدن هستيم ولي بايد يك گام فراتر گذاشته و بيت كوين را آينده پول بناميم. در واقع بيت كوين و تكنولوژي پشت اين پول و مزاياي اين تكنولوژي، شرايطي را به وجود آورده تا به اين نتيجه برسيم كه سيستم فعلي مالي و پولي دنيا كه سالها بر اساس آن تبادلات مالي انجام شده، يك اشتباه و ناشي از ضعف و عدم وجود تكنولوژي‌هاي ديجيتال بوده است. پولِ آينده، بيت كوين يا چيزي شبيه به آن خواهد بود.

بيتكوين يك پول ديجيتالي و غيرفيزيكي است كه به‌عنوان اولين ارز ديجيتال يا رمزارز معرفي شده به دنيا شناخته ميشود و شما توسط اين پول ديجيتالي قادر خواهيد بود، هزينه خريد كالا و دريافت خدمات را از هر كجاي دنيا، بلافاصله و بي معطلي و بدون نياز بي هيچ بانك، صرافي يا سيستم پرداخت واسطه، پرداخت كنيد.

بيت‌كوين دقيقاً كاركردي مشابه با پول‌هاي رايج بين‌المللي دارد اما از آنجاكه هيچ حكومت يا دولت مركزي دخل و تصرفي بر روي اين پول ديجيتال نداشته و هيچ قدرتي در دنيا نميتواند با اعمال نفود و ايجاد فشار بيت‌كوين را تحت كنترل خود در آورد و سياست‌هاي مالي و تجاري خود را به آن ديكته كند، لذا استفاده از اين پول در بسياري از كشورها جهت خريد و فروش و انجام معامله با چالش هايي روبرو است. البته در برخي از كشورهاي توسعه يافته با وضع قوانين و ايجاد بستر مناسب، استفاده از اين رمزارز با سهولت بيشتري همراه است.

بيتكوين نخستين رمزارز يا پول رمزنگاري شده و غيرمتمركز در دنيا است. غيرمتمركز بودن بيت‌كوين به اين معناست كه شبكه اين پول، بدون دخالت و يا كنترل هيچ نهاد مديريتي و يا مسئول مركزي كار ميكند. تا به امروز بيش از ۱۱ سال از عمر اين شبكه ميگذرد و تاكنون هيچ مشكلي براي آن به وجود نيامده است.

غيرمتمركز بودن بيت‌كوين يعني اين يك شبكه همتابه‌همتا يا شخص به شخص است و تراكنش‌ها يا همان نقل و انتقالات مالي در آن، به‌صورت مستقيم و بدون هيچ واسطه‌اي بين كاربران انجام ميشود.

امكان جعل بيت كوين وجود ندارد

به دليل وجود يك شبكه شفاف كه ميليون‌ها كاربر، هر لحظه بر تمام معاملات و توليد بيت‌كوين‌ها نظارت دارند، امكان جعل اين پول عملاً برابر صفر است. پس بدين ترتيب ميتوان ۱۰۰% مطمئن بود كه هيچ بيت‌كويني بدون روند تعيين شده و خارج از سيستم موجود توليد و به شبكه اضافه نخواهد شد و امكان تقلب در روند استخراج يا انجام معاملات وجود ندارد. در اين شبكه مشخص است هر بيت‌كوين دقيقاً كي و كجا توليد شده و در روند معاملات در چه مسيرهايي حركت كرده است.

اينكه ميگوئيم رمزارز بيتكوين قابل جعل نيست را ميتوان از دريچه ديگري نيز شرح داد. غيرقابل جعل بودن بيت كوين يعني براي مبادله و خريد و فروش بيت‌كوين هيچكس نميتواند چيزي مشابه، يا كدهايي شبيه به آن را به كيف‌پول شما منتقل كند. فقط خود خود بيت كوين ميتواند به كيف‌پول شما انتقال پيدا كند و هيچ جايگزين كپي شده يا جعل شده براي انتقال در شبكه اين رمزارز وجود ندارد.

بگذاريد با يك مثال اين موضوع را براي شما كمي روشن‌تر كنيم. وقتي شما يك خودروي بنزين سوز در اختيار داريد، اين خودرو تنها با استفاده از بنزين حركت ميكند، پس اگر آب، نوشابه يا روغن درون باك آن بريزيد در واقع اين كار فايده‌اي ندارد. كيف‎پول بيت‌كوين هم دقيقاً مثل باك ماشين عمل مي‌كند و چيزي به جز بيت‌كوين نميتواند وارد آن شود.

پس با توضيحات فوق ميتوان نتيجه گرفت كه ارزهاي رمزنگاري‌شده، درحقيقت يك مجموعه كد رايانه‌اي هستند كه ارزش مالي را در خود نگهداري مي‌كنند. لذا منظور از كوين يا سكه در دنياي ارز ديجيتال، مقدار مشخصي از كد رايانه‌اي است.

خالق بيت كوين چه كسي است؟

رمزارز بيتكوين اولين ارز ديجيتال معرفي شده در دنياست. اين رمزارز، توسط يك برنامه‌نويس نابغه با هويتي ناشناخته و با نام مستعار ساتوشي ناكاموتو (Satoshi Nakamoto) براي اولين بار در اكتبر سال ۲۰۰۸ تحت عنوان مقاله‌اي به نام “بيت‌كوين؛ سيستم پول الكترونيكي همتا به همتا” معرفي شد.

پس از آن و در سال ۲۰۰۹، بيت كوين بصورت يك نرم‌افزار متن‌باز در دسترس عموم قرار گرفت. نرم‌افزار متن‌باز يا اُپن سورس اصطلاحاً به نرم‌افزارهايي گفته ميشود كه افراد مختلف مي‌توانند در كدهاي منبع آن تغيير ايجاد كرده يا اشكالات احتمالي آن را برطرف نمايند.

بنابراين ساتوشي ناكاموتو شبكه‌اي را راه‌اندازي كرد كه اين شبكه در بود و نبود وي نيز به راه خود ادامه دهد و هيچكس و هيچ چيز جلودار حركت روبه جلوي آن نباشد.

به‌دليل آنكه شبكه بيت‌كوين در عين شفافيت، بر مبناي حفظ حريم خصوصي و مخفي نگه داشتن هويت كاربران پي ريزي شده است، هنوز هم با گذشت بيش از ۱۱ سال از تولد بيت‌كوين، هويت ناكوموتو براي علاقمندان به حوزه رمزارزها در هاله‌اي از ابهام قرار دارد.

پنهان بودن هويت ناكاموتو ميتواند دلايل مختلفي داشته باشد. ولي از آنجاكه اين اختراع ناكاموتو، قدرت كنارزدن اكوسيستم ناپاك اقتصادي فعلي جهان را دارا مي‌باشد، و بانك‌ها و مراكز مالي بزرگ دولتي، بزرگترين دشمن اين سيستم مالي همتا به همتا به شمار ميروند، لذا احتمالاً ناكاموتو از بيم از دست دادن جان خود، از همان ابتدا، پيش‌بيني روزهاي آينده را كرده و هويت خود را تا به امروز فاش نكرده است.

بيت كوين و كريپتوكارنسي‌هاي ديگر، خطوطي از رمزهاي رايانه‌اي هستند كه ارزش پولي دارند. اين خطوط رمز با رايانه‌هاي قوي و مصرف انرژي برق بسيار زيادي توليد مي‌شوند. به كريپتوكارنسي‌ها،ارز ديجيتال هم گفته مي‌شود. اين ارزها، شكلي از پول‌هاي ديجيتالي هستند كه با محاسبات رياضياتي پيچيده خلق مي‌شوند. شايد سوال كنيد كه معناي كريپتو در واژه كريپتوكارنسي يعني چه و از كجا مي‌آيد. اين واژه از كريپتوگرافي گرفته شده است. كريپتوگرافي به فرايندي گفته مي‌شود كه خلق سكه‌هاي جديد را حفاظت مي‌كند. نكته مهمي كه درباره بيت‌كوين و ارزهاي مشابه آن وجود دارد، نبود نظارت‌هاي مركزي بر آنهاست. به عبارت بهتر، هيچ دولت، نهاد و ارگاني روي اين ارزها نظارت ندارد و در بستر شبكه‌اي كاملا آزاد، بي‌سانسور و بي‌مانع فعاليت مي‌كنند. دولت‌هاي مختلف در كشورهاي گوناگون، هنوز نمي‌دانند كه بايد چه واكنشي نسبت به بيت كوين و هم‌تايانش داشته باشند. برخي از آنها، اقدام به ممنوعيت و حذف آن مي‌كنند و برخي ديگر در تلاشند تا آن را بهتر درك كرده و با شناختش از ويژگي‌ها و ظرفيت‌هايي كه دارد، نهايت استفاده را ببرند.

bitcoin، نخستين ارز ديجيتالي است و هيچ‌كس نمي‌داند كه سازنده آن كيست. بيشتر ارزهاي ديجيتالي در سكوت توليد مي‌شوند. براي مثال، گفته مي‌شود كه سازنده بيت كوين، فردي به نام ساتوشي ناكوموتو(Satoshi Nakomoto) است. دقيقا مشخص نيست كه ساتوشي ناكوموتو واقعا يك فرد است يا گروهي از افراد تحت اين نام، اقدام به توليد bitcoin كرده‌اند. بعد از اينكه رمزارز بيت كوين به دنيا پا نهاد، ديگر خبري از ساتوشي ناكوموتو نيست. بعد از اين رمزارز، رمزارزهاي متفاوت ديگري مانند لايت‌كوين،اتريوم و… هم به دنيا معرفي شده‌اند. يكي از مزاياي اصلي bitcoin، اين است كه مي‌توان آن را در حالت آفلاين هم در يك سخت‌افزار امن ذخيره كرد. به اين حالت، ذخيره سرد گفته مي‌شود. با وجود ذخيره سرد، امكان به سرقت رفتن bitcoin و رمزارزها وجود نخواهد داشت. ذخيره سرد، در مقابل ذخيره گرم قرار دارد. ذخيره گرم، نوعي ذخيره‌سازي است كه طي آن، داده‌ها روي سطح اينترنت ذخيره مي‌شوند و در نتيجه، امكان به سرقت رفتن آن هم به وجود مي‌آيد.

چرا بيت كوين اين‌ قدر جنجال‌برانگيز است؟

دلايل متعددي در شهرت bitcoin و هم‌تايان آن نقش دارند. براي مثال، از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳، فعاليت‌هاي مجرمان و خلافكاران با بيت كوين، اين ارز ديجيتالي را به شهرت رساند. آنها با كمك اين ارز ديجيتالي، فعاليت‌هاي مجرمانه خود را به دور از چشم ناظران و قانون پيگيري مي‌كردند. نكته مهم ديگري كه باعث مي‌شد، اعمال خلافكارانه در اين بستر صورت بگيرد، نبود وجود نظارت‌هاي دولتي و دريافت نكردن ماليات از دارايي‌هاي موجود در بستر بلاك چين بود. همان‌طور كه پيش‌تر هم گفته شد، دولت‌ها هنوز نتوانسته‌اند كه قوانيني منسجم در حيطه ارزهاي ديجيتالي تدوين كنند و بنابراين، موضوعاتي مانند دريافت ماليات هم درباره bitcoin و هم‌تايان آن مطرح نمي‌شود. اِسكم‌ها(scam) نيز يكي از دلايلي هستند كه نام رمزارزها را در دنيا مطرح كردند. اسكم‌ها، همان تله‌هايي هستند كه در قالب‌هايي موجه سر راه كاربران به ويژه افراد تازه‌وارد يا ناوارد قرار مي‌گيرند تا آنها را به بهانه رسيدن به سود در دنياي ارزهاي ديجيتالي، تلكه كنند. از آنجا كه بلاك چين يعني بستري كه در آن رمزارزها تراكنش مي‌شوند، امكان برقراري ارتباطي بي‌واسطه را ميان افراد فراهم مي‌كند، ديگر نيازي به واسطه‌هايي مانند بانك‌ها و موسسات مالي نخواهد بود. در نتيجه اين عامل هم دليل ديگري است براي اينكه ارزهاي ديجيتالي نظير bitcoin به شهرت فراواني رسيده‌اند.

بيت كوين چگونه فعاليت مي‌كند؟

همان‌طور كه پيش‌تر هم گفته شد، bitcoin نوعي ارز ديجيتالي است كه بدون نياز به واسطه‌ها و بانك‌ها قابليت تبادل و تراكنش دارد. با داشتن بيت كوين، انگار طلا در اختيار داريد. به اين معنا كه بيت كوين‌ها مانند طلا داراي ارزش هستند و قابليت معامله دارند. بعضي از خرده‌فروشي‌ها و كسب و كارها، بيت كوين را به عنوان روشي براي پرداخت در نظر مي‌گيرند. بيت كوين‌ها، بعد از تبادل در كيف پول‌هاي ديجيتالي قرار مي‌گيرند. هر كيف پول ديجيتالي، يك پايگاه داده كوچك است كه كاربران روي سيستم‌هاي رايانه، تلفن‌هاي هوشمند و تبلت‌هاي خود ذخيره مي‌كنند. كاربران مختلف كه در شبكه بلاك چين حاضر هستند، گره ناميده مي‌شوند و هر تراكنشي كه در شبكه بلاك چين صورت مي‌گيرد بايد به تاييد تمام گره‌ها يا همان كاربران برسد. با توجه به اين ويژگي، امكان اينكه تغيير در داده‌ها به وجود بيايد يا كسي تقلب و كلاه‌برداري كند بسيار اندك خواهد بود.

بيت كوين و هم‌ تايان آن تهديد هستند يا فرصت؟

بيت كوين و كريپتوكارنسي‌هاي ديگر، ابزاري هستند كه ظرفيت فراواني دارند. اگر به واژه ابزار در اينجا دقت كنيد به خوبي متوجه خواهيد شد، كه رمزارزها مي‌توانند ظرفيت‌هاي بسيار مثبت يا نامساعدي در دنيا ايجاد كنند. از آنجا كه آنها ابزاري براي تراكنش‌ها در دنياي تجارت، ماليات و اقتصاد هستند، بنا به كاربرد و شيوه استفاده است كه مي‌توان روي مثبت يا منفي بودن‌شان قضاوت كرد. در واقع به صورت ذاتي، ابزارهايي هستند كه ظرفيتي فوق‌العاده براي ايجاد مزاياي مثبت يا منفي در دنيا دارند. اين كاربران و كشورها هستند كه اين مثبت يا منفي بودن را مشخص مي‌كنند.

بيت‌كوين تحت كنترل چه كسي است؟

بيت كوين بر خلاف پول‌هاي امروزي كه عرضه و توزيع آن‌ها در اختيار دولت‌هاست، در كنترل هيچ فرد، گروه و يا سازمان خاصي نيست. افرادي كه وارد شبكه بيت كوين مي‌شوند، بايد قوانين مربوط به شبكه را بپذيرند. اين قوانين به صورت كدهاي برنامه‌نويسي‌ است كه در اينترنت توسط همه قابل مشاهده است.

گروه‌هاي مختلفي در شبكه بيت كوين حضور دارند كه از جمله مهمترين آن‌ها مي‌توان به استخراج‌كنندگان (همان افرادي كه احتمالا عكس آن‌ها را با بيل و كلنگ ديده باشيد كه در اصل هيچ شباهتي هم به اين عكس‌ها ندارند!)، توسعه‌دهندگان (برنامه‌نويساني كه مسئوليت بهبود نرم‌افزار بيت كوين را به صورت داوطلبانه بر عهده گرفته‌اند) و نودهاي شبكه (دستگاه‌هايي كه به شبكه متصل شده‌اند) اشاره كرد.

هر يك از اين گروه‌ها وظيفه خاصي در شبكه بر عهده دارد؛ براي مثال استخراج‌كنندگان يا ماينرها كار تاييد انتقال‌ بيت كوين‌ها كه به آن تراكنش هم گفته مي‌شود، را در شبكه انجام مي‌دهند. يا توسعه‌دهندگان به صورت داوطلبانه مسئول ارتقاي نرم افزار بيت كوين و قابليت‌هاي آن هستند. نودها هم تاريخچه تراكنش‌هايي كه در شبكه انجام مي‌شوند را در هاردهاي خود ذخيره و نگهداري مي‌كنند.

بيت كوين در واقع تحت كنترل هيچ يك از اين گروه‌ها، دولت‌ها يا افراد خاص ديگر نيست. نكته جالبي كه بهتر است ناگفته نماند اين است كه همكاري و فعاليت گروه‌هاي مختلف حاضر در شبكه‌ بيت كوين، موجب تداوم حيات و رشد آن مي‌شوند.

اما به چه دليل چنين سيستمي كه در نگاه اول هم پيچيده به نظر مي‌رسد، بايد وجود داشته باشد؟ بانك‌ها و سيستم‌هاي مالي سنتي چه مشكلي دارند كه ما را به سمت استفاده از بيت كوين سوق مي‌دهند؟

هدف بيت‌كوين چيست؟

به طور خلاصه هدف پيدايش بيت كوين انتقال و يا ذخيره امن پول است. از همين جهت آن را مي‌توان يك سيستم پرداخت و بانكداري ديجيتال امن دانست. بيت كوين در واقع كنترل واقعي پول را به دست خود افراد برگردانده و با كلمه عبور ويژه‌اي كه كليد خصوصي نام دارد، تنها مالكين اين كليدها قادر به خرج كردن و انتقال بيت كوين‌ها خواهند بود.

از سوي ديگر پول‌هاي ديجيتال همواره با يك مشكل بزرگ روبرو بوده‌اند كه �دوبار خرج كردن� نام دارد. اين مشكل در اسكناس‌هاي كاغذي و پول‌هاي فيزيكي وجود نداشت، براي مثال شما نمي‌توانستيد پولي را كه در قبال خريد يك تلويزيون خرج كرده‌ايد، دوباره براي خريد يك كالاي ديگر استفاده كنيد. اما در دنياي ديجيتال اين موضوع فرق دارد. اگر پول ديجيتال مانند يك فايل باشد، شما مي‌توانيد آن را همزمان در دو محل جداگانه خرج كنيد و تا فروشندگان از اين موضوع اطلاع حاصل كنند، شما خريدهايتان را انجام داده‌ايد. به خاطر همين هم تا قبل از حضور ارزهاي ديجيتال هميشه يك سازمان مركزي براي بررسي موجودي‌هاي اشخاص وجود داشت تا جلوي اين اتفاق را بگيرد. اما با پيدايش بيت كوين وجود يك سازمان مركزي از ميان برداشته شد و مسئوليت بررسي اين تراكنش‌ها به كل افراد شبكه محول شد. پس ديگر هدف مهم بيت كوين، حل مشكل دوبار خرج كردن بدون اعتماد به فردي ديگر بود.

سازنده Bitcoin چه كسي است؟‌

بيت كوين اواخر سال ۲۰۰۸ متولد شد. احتمالا بحران مالي بزرگ سال ۲۰۰۸ و اتفاقات مربوط به آن دوران را از اخبار به ياد داشته باشيد. در همين دوران بود كه فرد يا گروه ناشناسي با نام مستعار ساتوشي ناكاموتو، مقاله‌اي را به تعداد زيادي از متخصصين علم رمزنگاري ارسال كرد كه در آن از پول الكترونيكي جديدي به نام بيت كوين صحبت كرده بود. ساتوشي ناكاموتو در اين مقاله كه از به عنوان وايت پِيپِر هم ياد مي‌كنند، بيت كوين و نحوه كار كردن آن را شرح داده بود.

پس از گذشت چند ماه، در ابتداي سال ۲۰۰۹ شبكه بيت كوين كار خود را آغاز كرد. ساتوشي ناكاموتو در سال‌هاي ابتدايي در پروژه حضور داشت و نواقص آن را به همراه توسعه‌دهندگان ديگري كه به پروژه مي‌پيوستند، برطرف مي‌كرد تا اينكه اواخر سال ۲۰۱۰ ناپديد شد.

تاكنون پس از گذشت بيش از ۱۰ سال از ايجاد بيت كوين، هنوز هويت ساتوشي ناكاموتو مشخص نشده است. ساتوشي ناكاموتو مي‌تواند يك فرد، يك گروه برنامه‌نويس و يا حتي يك سازمان مخفي دولتي باشد. فرضيه‌هايي كه درباره هويت ساتوشي ناكاموتو وجود دارد و مدعياني كه خود را خالق بيت كوين معرفي كرده‌اند، تعدادشان بسيار زياد است. با اين حال هيچ كدام از آن‌ها مدارك كافي براي اثبات ادعايشان را ندارند.

چرا هويت ساتوشي ناكاموتو ناشناس است؟

ساتوشي ناكاموتو هويت خود را مخفي نگه داشت و براي اين كار احتمالا دلايل محكمي هم داشته است. يكي از دلايل احتمالي، در خطر بودن جان ساتوشي ناكاموتو به دليل ساخت بيت كوين است. همانطور كه در ادامه به بيان ويژگي‌هاي بيت كوين خواهيم پرداخت، اين نوآوري اقتصادي توانايي كنار زدن بانك‌هاي بزرگ و موسسات مالي را دارد و به همين دليل از همان ابتدا دشمنان زيادي مي‌توانسته داشته باشد. در صورت مشخص بودن هويت خالق بيت كوين، امكان دستگيري و روبرو شدن با خطرات مختلف مي‌توانست گريبانگير فرد يا گروه سازنده آن شود.

از سوي ديگر گفته شد كه بيت كوين تحت كنترل هيچكس نيست. اين ويژگي كه از آن به عنوان غيرمتمركز بودن ياد مي‌شود و در ادامه به طور كامل درباره آن صحبت خواهيم كرد، در يكي از ايميل‌هاي به جا مانده از ساتوشي ناكاموتو، آمده است كه تنها زماني تحقق مي‌يابد كه هويتش را مخفي نگه دارد. در صورتي كه هويت سازنده بيت كوين ناشناس نبود، در اين صورت عقايد و نظرات ساتوشي ناكاموتو مي‌توانست طي روند توسعه شبكه تاثير بسيار زيادي بر روي آن داشته باشد و آن را از حالت غيرمتمركز بودن خارج كند.

آيا Bitcoin توسط آژانس امنيت ملي آمريكا ساخته شده است؟

يكي از فرضيه‌هاي بحث‌برانگيز درباره هويت سازنده بيت كوين، به دولت آمريكا برمي‌گردد. طبق اين فرضيه بيت كوين يك پروژه آزمايشي است كه توسط NSA به وجود آمده است تا با آماده‌ كردن فضاي موجود، ارز ديجيتالي را بعدا روي كار آورد كه كاملا توسط دولت‌ آمريكا كنترل مي‌شود. حتي يكي از بنيان‌گذاران شركت امنيتي كسپرسكي نيز اين فرضيه را تكرار كرده بود. اما اين مسئله تا چه حد مي‌تواند صحت داشته باشد؟

در قسمت زيادي از بخش رمزنگاري بيت كوين، تابعي استفاده شده كه توسط NSA طراحي شده است. همچنين ساتوشي ناكاموتو كسي است كه احتمال مي‌رود بيش از يك ميليون سكه بيت كوين داشته باشد. براي همين اگر فرد شكاكي باشيد كه به تئوري‌هاي توطئه نيز علاقمند است، احتمالا اين فرضيه را باور مي‌كنيد. اما بايد بدانيد بدترين كاري كه NSA مي‌توانسته انجام دهد، ساختن يك ارز ديجيتال بوده كه كنترل آن توسط هيچكس ممكن نيست! از سوي ديگر اينكه ساتوشي ناكاموتو چه كسي بوده، نبايد مسئله بسيار مهمي باشد چرا كه همه مي‌توانند كدهاي نرم افزار بيت كوين را مشاهده كنند و قوانين آن براي همه آشكار است. كساني هم كه بخواهند از اين قوانين تخطي كنند، شبكه جلوي فعاليت آن‌ها را مي‌گيرد.

به گفته‌ي گاوين آندرسن، اولين چيزي كه او پس از ناكاموتو در اين پروژه بر آن تمركز كرد، تمركز زدايي بيشتر شبكه بيت كوين بود. او گفته كه به گونه اي عمل كرده كه حتي اگر با اتوبوس تصادف كند، اين ارز ديجيتال به صورت مستقل و خودگردان به وجود خودش ادامه دهد.
از نظر بسياري از مردم، مزيت اصلي بيت كوين، استقلال آن از دولت‌هاي جهان، بانك‌ها و شركت‌ها است. هيچ مقام و يا صاحب قدرتي قادر نيست در تراكنش‌هاي بيت كوين دخالتي داشته باشد، موجودي‌هاي بيت‌كوين را مسدود كرده يا بر آنها ماليات بسته و يا پول مردم را به زور چپاول كند. علاوه بر اين، فعاليت هاي بيت كوين كاملا شفاف است. هر تراكنشي كه صورت مي گيرد در يك دفتر حساب توزيع شده‌ي عمومي به نام بلاك‌چين ذخيره مي شود.
اساسا، با اين كه بيت كوين به عنوان يك شبكه تحت كنترل نيست، اين امكان را براي كاربرانش فراهم مي سازد تا كنترل كاملي بر تمام امورات مالي خود داشته باشند.

پشتوانه بيت كوين چيست؟

در ابتدا بايد بگوييم هيچ ارزي در حال حاضر پشتوانه ندارد! در گذشته، ارزها توسط بانكهاي مركزي بطور قراردادي با مقدار مشخصي طلا يا ارز ساير كشورها پشتيباني يا به عبارت دقيق‌تر در مواقع مورد نياز تسويه مي شدند. اما بعد از لغو قراردادهاي بين المللي در اين خصوص در دهه هفتاد ميلادي، سيستم ارزي شناور در دنيا رايج شد. از آن زمان پشتوانه‌اي براي ارزها وجود ندارد و اعتبار و ارزش ارزها در حال حاضر به ميزان مقبوليت آنها در بين افراد و جوامع بستگي دارد. بيت كوين هم از اين قاعده مستثني نيست و يك ارز شناور و در حال حاضر نسبتا مورد استقبال است. البته بيت كوين چند گام از ارزهاي سنتي جلوتر است و سيستم بسيار شفاف، پيشرفته، منظم، دقيق و از پيش تعيين شده‌اي براي خلق بيت كوين‌هاي جديد دارد. بر خلاف ارزهاي سنتي كه به صورت بي‌رويه و غيرشفاف و عمدتا بدون اطلاع عموم، توسط بانكهاي مركزي چاپ يا خلق مي شوند، شبكه بيت كوين طبق يك قرارداد از پيش تعيين شده، در هر بلاك مقدار مشخصي بيت كوين را خلق مي كند كه به عنوان پاداش به استخراج كننده يا ماينر همان بلاك تعلق مي گيرد. طبق اين قرارداد، اين مقدار بيت كوين تازه خلق شده در هر بلاك كه پاداش استخراج كننده بلاك است، هر چهار سال به نصف كاهش پيدا مي كند. در چهار سال اول فعاليت شبكه بيت كوين اين پاداش 50 بيت كوين براي هر بلاك بوده و در حال حاضر 12.5 بيت كوين براي هر بلاك است. با توجه به اينكه بطور ميانگين هر ده دقيقه يك بلاك ايجاد مي شود و پاداش استخراج هر چهار سال به نصف كاهش پيدا مي كند، در نهايت تعداد 21 ميليون بيت كوين توليد خواهد شد.

بيت كوين مانند پول‌هاي امروزي توسط فلزات گرانبهايي مثل طلا يا كالاهاي قابل مبادله، پشتوانه‌سازي نشده است. ارزش بنيادين بيت كوين و ارزهاي بي‌پشتوانه از اعتماد مردمي ناشي مي‌شود كه به ارزشمند بودن آن‌ها اعتقاد دارند. همانطور كه شما اين موضوع را باور داريد كه مي‌توانيد اسكناس‌هايتان را به مغازه بدهيد و اجناس مورد نيازتان را بخريد، مغازه‌دار نيز به همين ترتيب مي‌داند كه با دادن اين اسكناس‌ها مي‌تواند كالاهاي مورد نيازش را بخرد، اين اسكناس‌ها به اين ترتيب در جامعه دست به دست مي‌شوند.

در گذشته پول منتشر شده توسط هر دولتي، توسط فلزات گران‌بها، به‌ويژه طلا پشتيباني ميشد. درحقيقت ارزش يك اسكناس يا سكه در يك كشور به واسطه طلاي ذخيره شده در مخازن بانك مركزي آن كشور تعيين ميشد.

يعني به ميزان هر اسكناس‌، مقدار مشخصي طلا به‌عنوان پشتوانه در نظر گرفته ميشد. پس ميتوان نتيجه گرفت اسكناس به خودي خود ارزشي ندارد و صرفاً يك تكه كاغذ است و ارزش آن نه به‌خاطر خودش، بلكه به‌خاطر پشتوانه آن است.

حال آنكه امروزه ميزان پول‌هاي منتشر شده با ميزان طلاهاي ذخيره شده برابري ندارد و بيشتر، اعتبار دولت‌ها در جوامع بين‌المللي به‌عنوان پشتوانه يك ارز در نظر گرفته مي‌شود.

تورم درحقيقت از دل انتشار همين پول‌هاي بي‌پشتوانه متولد ميشود. كاهش درصد پول ملّي با پشتوانه، نسبت به درصد پول خلق‌شده را تورم گويند. با انتشار پول‌هاي بدون پشتوانه، ارزش و قدرت خريد هر ارزي به مرور زمان كاهش مي‌يايد.

اما از سوي ديگر با نگاه به كاربرد بيت كوين در دنياي امروز مي‌توان دريافت كه بيشتر مردم براي سرمايه‌گذاري بيت كوين مي‌خرند و نه براي استفاده از آن در پرداخت‌هايشان. براي همين هم ديدگاه ديگري به وجود آمده كه طبق آن بيت كوين علاوه بر اينكه مي‌تواند نقش يك پول را ايفا كند، مي‌تواند به عنوان يك دارايي هم مورد استفاده قرار بگيرد؛ دارايي‌اي كه مي‌تواند ارزش خود را در طول زمان حفظ كند. براي نمونه ارزش طلا در برابر كالاهاي اساسي مثل خوراك و پوشاك در طول زمان يك نسبت تقريبا ثابت بوده است. بر همين اساس مي‌توان بيت كوين را هم با توجه به ويژگي‌هايي كه در ادامه به طور كامل معرفي مي‌كنيم، يك دارايي در نظر گرفت. اما بيت كوين چگونه ارزش‌گذاري مي‌شود و چه كسي قيمت بيت كوين را تعيين مي‌كند؟

اما بيتكوين يك پول ديجيتالي است كه برخلاف ارزهاي رايج بين‌المللي، فاقد هر نوع پشتوانه فيزيكي است و ارزش آن تنها به خودش و ميزان محبوبيتش بين مردم بستگي دارد.

برتري هاي بيت كوين

براي مبادله و يا پس‌انداز رمزارز بيتكوين ، نياز به هيچ بانكي نداريد. شما براحتي مي‌توانيد با بيت كوين خريد كرده و يا آن را به اميد افزايش قيمت در آينده ذخيره كنيد.

اگرچه بيت‌كوين در ابتدا با هدف استفاده روزمره عموم در معاملات پديد آمد، اما افزايش شگفت‌انگيز قيمت آن باعث شده است كه اين رمزارز بيشتر به‌عنوان يك دارايي امن، همچون طلا به‌كار گرفته شود و اكثريت مردم آن را به چشم يك پس‌انداز بلندمدت خريداري و نگهداري نمايند.

رمزارز بيتكوين نيز همانند يك سكه طلا به‌خاطر خودش و كمياب بودنش ارزشمند است. بااين وجود، بيت‌كوين برتري‌هاي ديگري نيز نسبت به طلا دارد. تقسيم پذيري بيت كوين، نقدشوندگي سريع و عدم نياز به حفاظت‌هاي فيزيكي و قابليت انتقال دارايي در كوتاه ترين زمان ممكن را ميتوان به‌عنوان برخي از اين برتري‌ها قلمداد كرد.

تعداد كل بيت كوين ها

بيت كوين محدوديتي ۲۱ ميليون واحدي دارد و اين بدان معناست كه پس از استخراج اين ۲۱ ميليون سكه، ديگر امكان استخراج بيت كوين بيشتري وجود ندارد. گفتني است تاكنون بيش از ۱۸.۲ ميليون بيت‌كوين استخراج شده است.

ارزش آن چگونه تعيين مي‌شود؟

ارزش بيت كوين توسط فرد يا گروه خاصي تعيين نمي‌شود. همانطور كه قيمت طلا در بازارهاي جهاني براساس عرضه و تقاضا مشخص مي‌شود، قيمت بيت كوين نيز در صرافي‌ها و كارگزاري‌ها بر اساس دو عامل اصلي عرضه و تقاضا مشخص مي‌شود. در صورتي كه نيروي عرضه در بازار بيشتر از تقاضا باشد، قيمت‌ها در جهت نزولي و كاهش يافتن حركت خواهند كرد تا زماني كه دوباره ميزان تقاضا برابر با عرضه شود.

از سوي ديگر بيت كوين را مي‌توان داراي يك ارزش بنيادين نيز دانست كه مقدار آن با توجه به وضعيت شبكه‌اش و هزينه‌اي كه ماينرها براي استخراج يك واحد از آن صرف مي‌كنند، به دست مي‌آيد. با وجود شيوه‌هاي ارزش‌گذاري مختلف، در نهايت قيمت بيت كوين توسط عرضه‌اي كه مي‌تواند از سوي استخراج‌كنندگان باشد و يا تقاضايي كه از سوي سرمايه‌گذاران شكل گرفته‌ است، تعيين مي‌شود.

چه ويژگي هايي بيتكوين را متفاوت و مجزا مي كند؟

انتقال بيت كوين و خرج كردن آن هيچگونه نيازي به كسب اجازه از بانك‌ها يا هر نهاد ديگري ندارد. از سوي ديگر شايد شنيده باشيد كه بيت كوين پول خلافكاران است و براي ناشناس ماندن در فعاليت‌هاي مجرمانه از آن استفاده مي‌شود. اما جدا از خصوصيات اشتباهي كه روزنامه‌ها، اخبار و رسانه‌ها به بيت كوين نسبت داده‌اند، اين ارز ديجيتال ويژگي‌هايي دارد كه سبب تمايز آن نسبت به ساير پول‌هاي فيزيكي و ديجيتال شده است. ويژگي‌هاي اساسي و مهم بيت كوين در ادامه شرح داده شده است:

غيرمتمركز بودن به چه معناست؟

شايد بهتر است براي درك ويژگي غيرمتمركز بودن، ابتدا با متمركز بودن آشنا شويد و تاثيرات وجود يك سيستم متمركز در نظام پولي و مالي را بهتر بشناسيد. متمركز بودن به اين معني است كه هنگام مراجعه شما به بانك، سيستم پرداختي مي‌تواند از كار افتاده باشد (به درست يا غلط!) و شما براي انجام امور بانكي‌تان ساعت‌ها معطل شويد. سيستم متمركز به معني كنترلي است كه دولت‌ها بر روي پول دارند و آثار زيان‌بار چنين كنترلي مانند تورم‌ها و بي‌ارزش شدن پول بر كسي پوشيده نيست. سيستم متمركز يعني بانك‌ها مي‌توانند حساب شما را بدون اينكه خبردار شويد ببندند. و در نهايت متمركز بودنِ نظام پولي يعني اينكه يك كشور قدرت تحريم و خارج كردن كشور ديگري را از چرخه انتقالات مالي داشته باشد.

اما مهمترين مشخصه بيت كوين غيرمتمركز بودن آن است. همانطور كه گفته شد بيت كوين توسط هيچ فرد حقيقي، گروه، سازمان، بانك و يا هيچ دولتي كنترل نمي‌شود. ويژگي غيرمتمركز بودن بيت كوين به اين معني است كه قدرت در شبكه بين افراد توزيع شده است. اين قدرت مي‌تواند همان قدرت خلق و توزيع پول باشد كه از دست بانك‌ها خارج شده و به مردم برگشته است. بر همين اساس اعتمادي كه شما به طرف‌هاي سوم و واسطه‌هايي مانند بانك‌ها در انتقال پول داشتيد هم بين تمامي افرادي كه بر تراكنش‌ها نظارت مي‌كنند توزيع مي‌شود و به اصطلاح شما به يك سيستم اعتماد مي‌كنيد؛ سيستمي كه قوانينش به صورت شفاف در كدهاي برنامه‌نويسي‌شده‌اي نگاشته شده و به صورت داوطلبانه مي‌توانيد از آن استفاده كنيد.

ويژگي غيرمتمركز بودن بيت كوين باعث شد تا در ابتدا افرادي كه ضعف سيستم‌هاي مالي را در فاجعه مالي سال ۲۰۰۸ درك كرده بودند، به سمت اين فناوري گرايش پيدا كنند. قدرتي كه بانك‌ها در كنترل و عرضه پول پيدا كرده بودند و تورمي كه به سبب آن ايجاد شد، يكي از دلايل پيدايش بيت كوين بود.

دولت‌ها و بانك‌هاي مركزي اين قدرت را دارند كه به صورت نامحدود پول‌ چاپ كنند و با اين كار ارزش پول‌هاي ملي خود را كم كنند. در شبكه بيت كوين با اينكه همه افراد مي‌توانند در خلق واحدهاي پولي جديد مشاركت كنند، اما تعداد كل سكه‌هايي كه مي‌تواند ساخته شود محدود به 21 ميليون واحد است. محدود بودن اين تعداد يكي از همان قوانيني است كه در كدهاي شبكه نوشته شده است. از مجموعه قوانين شبكه با عنوان پروتُكل هم ياد مي‌شود.

بيت كوين‌هاي جديد طي فرايندي كه استخراج يا ماين كردن نام دارد، توليد شده و در شبكه آزاد مي‌شوند. اين فرايند را شايد در عكس‌هايي از معدن‌كاران خسته‌اي ديده باشيد كه با بيل و كلنگ به جان سنگ‌هاي معدن افتاده‌اند و از دل آن‌ها سكه‌هاي با نشان B يا همان بيت كوين خارج مي‌كنند. اما اين فرايند با آنچه در اين عكس‌ها نشان داده مي‌شود كاملا متفاوت است و در ادامه به تشريح آن خواهيم پرداخت. استخراج بيت كوين‌ها در دوره‌هاي زماني مشخصي كاهش مي‌يابد و به همين خاطر استخراج واحدهاي جديد رفته رفته سخت‌تر مي‌شود. يكي از دلايل عمده‌اي كه موجب ارزشمند شدن آن در طول زمان و يا به عبارت ديگر بالا رفتن قيمت آن شده، ويژگي محدود بودن آن است.

اين ويژگي كه موجب كميابي بيت كوين مي‌شود، در برابر خاصيت تورمي پول‌هاي امروزي قرار دارد كه ارزش آن‌ها در طول زمان به تدريج كاهش مي‌يابد. البته محدود بودن تعداد بيت كوين‌ها باعث شده تا از آن به عنوان ابزاري كه توانايي ذخيره ارزش در طول زمان را دارد نيز ياد شود. علاقه سرمايه‌گذاران به خريد بيت كوين و نسبت دادن القابي مانند طلاي ديجيتال به آن، گواه اين موضوع هستند.

آيا تراكنش‌ها ناشناس است؟

در سيستم‌هاي پرداخت الكترونيكي و بانكي، مشتريان معمولا نياز به ثبت نام يا افتتاح حساب با مشخصات شناسايي خود دارند. اما در بيت كوين قضيه متفاوت است و ساخت حساب يا بهتر است بگوييم آدرس كيف پول جديد، تنها در چند ثانيه مي‌تواند انجام شود. در اين شبكه از شما اطلاعات هويتي، كد ملي و مشخصاتي از اين قبيل درخواست نمي‌شود اما اين موضوع نبايد شما را به اشتباه بياندازد كه بيت كوين يك سيستم ناشناس است و فعاليت شما پنهاني خواهد بود. با اينكه شما هر دقيقه مي‌توانيد تعداد بسيار زيادي آدرس بسازيد و به آن‌ها بيت كوين بفرستيد، اما بايد بدانيد كه اين تراكنش‌ها ناشناس نيستند. در واقع بهتر است بگوييم كه تراكنش‌هاي بيت كوين نيمه ناشناس (چيزي مابين ناشناس و شناس) هستند.

تراكنش‌هاي بيت كوين شفاف هستند و هر تراكنشي كه در شبكه انجام شده باشد، توسط همه قابل مشاهده‌ است. يعني هركس كه بخواهد مي‌تواند يك تراكنش را پيگيري كند، اما نه به اين معني كه اطلاعات هويتي افراد مشخص شود و تنها مي‌توان آدرس‌ها را به همراه دريافتي و ارسالي‌هايشان مشاهده كرد. با اين حال صرافي‌هاي ارز ديجيتال كه خريد و فروش بيت كوين عمدتا در آن‌ها انجام مي‌شود، براي جلوگيري از فعاليت‌هاي مجرمانه و مسائلي مانند پولشويي اقدام به احراز هويت از كاربران خود مي‌كنند تا در صورت بروز هرگونه جرم با سكه‌هاي خريداري يا فروخته شده، بتوان آن‌ را از طريق مراجع قانوني پيگيري كرد. براي همين هم، بيت كوين ابزار مناسبي براي فعاليت‌هاي مجرمانه نيست و تراكنش‌ها قابل پيگيري هستند.

بيت كوين چطور كار مي كند؟ بلاك چين چيست؟

يك كاربر در كيف پول خود فقط مقدار بيت كوين و مراحل و نتيجه تراكنش ها را مي‌تواند مشاهده كند. در پشت فرايندهاي شبكه بيت كوين، يك دفتر حساب عمومي به نام بلاك چين قرار دارد. اين دفتر حساب شامل تمام تراكنش‌هايي است كه تا به حال پردازش شده است. سوابق ديجيتال تراكنش‌ها در به اصطلاح بلاك ها قرار دارند. تراكنش ها توسط كاربران يا كيف پول آنها رمزگذاري شده و به شبكه ارسال مي شوند. اين تراكنش هاي رمزگذاري شده سپس در بلاكها گنجانده مي شوند. به اين دليل بيت كوين، ارز رمزپايه يا ارز رمزنگاري شده يا رمز ارز(cryptocurrency) ناميده مي شود.
اگر شخصي سعي كند حتي يك حرف يا عدد را در يك بلاك تغيير دهد، اين عمل بر تمام بلاك ها تاثير گذار خواهد بود. از آنجا كه اين يك دفتر حساب، عمومي است، تلاش هاي اشتباه يا تقلب مي تواند به راحتي توسط هر كسي قابل تشخيص و اصلاح باشد. هر كاربر در كيف پول خود مي تواند اعتبار و صحت هر مبادله را بررسي كند. صحت هر تراكنش توسط امضاي ديجيتال مربوط به آدرس هاي ارسالي محافظت مي شود.

به دليل وجود فرايند تاييد(كانفرم confirm)، ممكن است تكميل يك تراكنش در شبكه بيت كوين، چند دقيقه زمان ببرد. پروتكل بيت كوين به گونه اي طراحي شده است كه استخراج هر بلاك در حدود 10 دقيقه زمان مي‌برد. 

چرا تراكنش‌هاي Bitcoin غيرقابل برگشت است؟

فرض كنيد قصد داريد مبلغي را به دوستتان ارسال كنيد و براي اين كار به عابربانك مراجعه مي‌كنيد. پس از وارد كردن مبلغ و شماره كارت دوستتان، بدون آنكه مشخصات فرد گيرنده را دوباره بخوانيد انتقال را نهايي مي‌كنيد. اما اين انتقال به مقصد ديگري انجام شده و شماره كارت دوستتان را اشتباه وارد كرده‌ايد. پس از مراجعه به بانك، پيگيري تراكنش اشتباه و در برخي موارد مراجعه به نهادهاي قضايي، شما در نهايت مي‌توانيد پول خود را پس بگيريد.

اما در مورد بيت كوين قضيه فرق مي‌كند. پولي كه به آدرس اشتباهي فرستاده شده باشد، قابل برگشت نيست و بايد با آن خداحافظي كنيد. زماني كه يك تراكنش در بيت كوين ثبت و تاييد مي‌شود، به تمامي اعضاي حاضر در شبكه ارسال مي‌شود و ديگر تغيير دادن آن امكان‌پذير نيست. شايد اين خاصيت در ابتدا يك ويژگي منفي به نظر برسد اما فراموش نكنيم كه يكي از دلايل غيرمتمركز بودن بيت كوين، كنترل نشدن آن توسط يك گروه خاص است. بانك‌ها در سيستم‌هاي مالي فعلي همان گروه‌هاي خاصي هستند كه قدرت دستكاري تراكنش‌ها را دارند.

جالب است بدانيد كه تاكنون بيت كوين‌هاي بسياري به دليل وارد كردن آدرس اشتباهي يا فراموش كردن كليدهاي خصوصي‌شان، از دست رفته‌اند و دسترسي به آن‌ها امكان‌پذير نيست.